Het is weer voorbij die mooie zomer. Maar hoe mooi was het eigenlijk? Een zomer met zon én regen. Met klagen over het binnenzitten en zeuren over de zinderende hitte zonder schaduw. Het is niet snel goed. Nederlanders klagen, en dat komt misschien wel doordat we verwend zijn met alle sensaties. Nat van de regen en klam van de hitte, de zomer had het allemaal.
Deze zomer was ik bij het Graceland Festival. Een klein, maar groeiend meerdaags christelijk festival waar ik ieder jaar te vinden ben. Er was geen regen voorspeld, en toch kletterde het op een ochtend, heel even op de tent. Mijn kinderen sliepen nog half. Ik dacht aan mijn eigen kindertijd en aan de momenten dat het buiten regende en ik veilig binnen zat. Een warm gevoel van knus- en veiligheid. Ik voelde dat ik leefde. En ik bedacht me: hoe weet je eigenlijk dat je leeft?
Eckhart en Descartes
“Ik denk, dus ik ben.” De Franse filosoof en wiskundige René Descartes had deze ingeving in de 17e eeuw. Iets meer in het heden gaat spiritueel leraar Eckhart Tolle nog een stap verder. Volgens Tolle heeft zelfs een steen een bewustzijn, “anders zou die uit elkaar vallen.” Zowel Descartes als Tolle helpen mij bij het vinden van een antwoord op de vraag hoe je kunt weten dat je leeft. Bij Descartes zit je direct in het hoofd. Je weet dat je leeft omdat je gedachten hebt. Het woordje weten is natuurlijk ook een woord dat we snel met denken verbinden. Maar weten kan ook verwijzen naar innerlijke wijsheid, jezelf relativeren en je eigen leven juist minder groot maken en zien dat onze levens slechts veertjes in de wind zijn. En wie zo naar het leven kijkt kan zelfs bewustzijn ontdekken in een steen.
Natuurlijk is ons brein een ongelofelijke motor om het weten mogelijk te maken. Zelfs dat wat we voelen moet uiteindelijk worden geregistreerd in onze hersenen. Maar geraakt worden, geluk ervaren, schoonheid die binnenkomt, verdriet dat zich blijft opdringen, het zijn ervaringen die het denken juist overstijgen en ons hele bestaan aangaan.
Eenvoud
Hoe weet je dat je leeft? Dat zit hem misschien wel in onze vijf zintuigen en die de kost te geven. Het weer levert een interessante oefening op in dit verband. Gaat het over het weer, dan hebben we ze eigenlijk allemaal al te pakken. We praten er direct over, cognitief, verstandelijk en met een zeurende onderbuik. Het kan ook anders: Voel de zon op je huid. Luister naar het tikken van een regenbui op het tentzeil (of als je niet van kamperen houdt: met het raam open de regen op het gras en de straat horen vallen). En steek dan je neus eens naar buiten. Ruik het asfalt of nog liever: het natte groen en voel met hoeveel herinneringen dat gevoel gepaard gaat.
De kunst is misschien toch om het allemaal maar te laten gebeuren, én om te proberen alles bewust te omarmen. Wat het weer ook is. Het volgende staat je te doen als je zometeen weer naar buiten gaat: ruik, zie, voel wat je aantreft en laat alle gedachten stromen, vluchtig of traag, diep of juist gedachteloos, het maakt niet uit. Neem er even de tijd voor. Ontdek dat je leeft en omarm het leven als een geschenk… zelfs het weer is ons gegeven.
Ds. Jaap Marinus
Foto: CIA DE FOTO @ Flickr.com